مطالعه تطبیقی قرارداد مادر جایگزین در حقوق ایران و انگلیس

چکیده مشکل ناباروری از مسائل ومشکلات اغلب جوامع است که اخیرا با توجه به رشد وتوسعه تکنولوژی ،از طریق مادر جایگزین با روشهای متعددی قابل حل است این موضوع روز به روز درکشورهای مختلف در حال گسترش است ودر کشور ما نیز به تدریج جای خود را در جامعه وفرهنگ کشور باز میکند این موضوع باعث مطرح شدن بحثهای اخلاقی وشرعی وقانونی زیادی در کلیه کشورها شده است موضوع مادر جایگزین در کشور ما در چند سال اخیر بیشتر در قالب قرارداد وتوافق بین مادر یا والدین حکمی با مادر جایگزین عملیاتی واجراء شده است و توسعه استفاده از این روش برای بچه دارشدن باعث بروز مسائل حقوقی مختلفی شده ومیشود .قرار داد مادر جایگزین در کشور ما در زمره قرادادهای لازم بحساب می آید وبه همین دلیل طرفین بایستی تعهدات مندرج در قرارداد را ایفاء نمایند ،البته بین علماء وحتی حقوق دانان در خصوص اینکه مادر اصلی فرزندی که مادر جایگزین در شکم خود حمل ومتولد میکند چه کسی است اختلاف است.، ضمن اینکه به دلیل وجود افراد مختلفی از قبیل مادر جایگزین مادر حکمی واحیانا همسر مادر جانشین وطفل صغیر و.....که با مادر جایگزین وطرفین قرار داد مرتبط هستند مسائل حقوقی زیادی حادث شده است که بعضا از لحاظ حقوقی نامشخص وغیر شفاف است. خط مشی حقوق انگلستان در مورد حالت مادر جایگزین بر خلاف کشور ما ،حکم تشویق ندارد.حقوقدانان این کشور عقیده دارندکه در راستای جلو گیری از وقوع قراردادهای مادر جایگزینی تجارتی و از بین بردن انگیزه های منفعت جویانه در انجام این قراردادها،پرداخت به مادر جایگزین باید به گونه ای باشد که فقط شامل هزینه های واقعی گردد در کشور ما علیرغم اختلافهای فقهی زیاد در خصوص، ممنوعیت ادخال نطفه به رحم زن بیگانه ،این کار ازلحاظ حقوقی بلامانع است. با بررسیهای انجام شده در حقوق انگلیس می توان طرح کلیه مسائل مربوط به منع یا جواز ادخال نطفه به رحم زن را با تمام اشکال آن منتفی دانست چرا که در قوانین حقوقی انگلیس صرفا زمانی که فردی بدون رضایت زن اقدام به رابطه جنسی نماید مرتکب خلاف شده است به این دلیل وقتی که زن با رضایت می پذیرد که مادر جایگزین بشود تمام روشهایی که ممکن است که باعث شود مادر جایگزین جنینی را حمل نماید ودر فقه وحقوق کشور ما مورد اختلاف است بلامانع می باشد بحث پدر طفلی که از رحم مادر جایگزین متولد میشود ونسب وحضانت طفل نیز با توجه به شرایط مختلفی که فرزند متولد میشود درکشور مافرق میکنددر کشور انگلیس نیزپدر طفل متولد شده از مادر جایگزین فردی است که صاحب اسپرم است و در قوانین انگلستان نیز حق حضانت با مادرجایگزین ویا همان مادری که طفل را در شکمش پرورش داده می باشد